(มค. ปฏิ = ย้อน + โลม = ขน) ว. ย้อน, ทวนกลับ, ตามศัพท์ว่า ย้อนขน, ศัพท์นี้ทางศาสนานำมา ใช้ในกรณีทำการบริกรรมย้อนหลัง คู่กันกับ อนุโลม เช่น ว่าอนุโลม-นโม พุทธาย ว่าปฏิโลม-ย ธา พุท โม น การใช้วิธีปฏิโลมมีความมุ่งหมาย ในทางฝึกสติเพราะการว่าย้อนหลังผู้ว่าจะต้อง ใช้สติมากกว่าปรกติ ทำให้จิตแน่วแน่.

ปฏิโลม : ว. ทวนกลับ. (ป. ปฏิโลม ว่า ทวนขน คู่กับ อนุโลม ว่า ตามขน).